Sayfalar

La Historia Oficial-Resmi Tarih

La Historia Oficial" (Resmi Tarih)1985 yapımı bir Arjantin filmi. Yönetmeni Luis Puenzo'nun ki, o zamanlar henüz 39 yaşındadır, ilk uzun metraj tecrübesidir. Film sadece iyi bir film değil. "Z" ve "Missing" ile birlikte politik sinemanın en iyi örneklerinden sayılıyor. Konusu her ne kadar 1980 başlarında Arjantin'de geçiyor olsa da, temel insan ve insanca yaşama hakları zaman zaman ellerinden alınan, demokrasisi askeri darbelerle kesintiye uğrayan bütün toplumların ortak yarasını deşeliyor.


Siyasi tarihi bizimki ile örtüşen, sözde demokratik geleneği istikrârlı bir biçimde sol karşıtı askeri darbelerle zedelenen Arjantin'de, "Kirli Savaş" olarak adlandırılan cunta dönemi idaresi sırasıda 30 bin kişi ortadan kaybolur. Binlerce insan işkence görür. Gözaltına alınan ve öldürülen insanların çocukları ve bebeklerine el konur; askerler ya da rejim yanlısı ailelere evlatlık olarak verilirler. Bu kayıp çocukların bulunması için, Buenos Aires'in "Plaza del Mayo" meydanında gösteri yapan kadınlar, Mayıs Meydanı Anneleri olarak bilinirler (bizdeki   Cumartesi Anneleri). Başlarına taktıkları beyaz eşarpları, bugün artık bir dernek olan "Madres de la Plaza del Mayo"nun simgesi haline gelmiştir.
1976 yılındaki darbeyi yapan General Jorge Rafael Videla, 1973'deki serbest seçimlerden sonra devlet başkanı olan Isabel Peron tarafından Genel Kurmay Başkanı olarak atanır. Ama işte huylu huyundan vazgeçmiyor. Peronist direnişi yeniden canlandırmaya çalışan sol örgütler, gerilla grupları, sendikalar ve bunlara destek veren herkese karşı açık bir insan avı başlar. Ne acıdır ki Peron kendi eliyle, kendi fikirlerini destekleyen insanları yok saydığına dair bir karara imza atar.24 Mart 1976'da ordunun yönetime el koymasıyla Isabel Peron devlet başkanlığından uzaklaştırılır. Videla (kan kardeşi Orgeneral Kenan Evren oluyor), ekürüsü General Orlando Ramon Agosti (Türkçe meali orgeneral Nurettin Ersin) ve Amiral Emilio Massera'yla (Türkçe meali oramiral Nejat Tümer) birlikte oluşturduğu üç kişilik bir askeri cuntanın başı olarak devlet başkanlığını üstlenir. Ülkede düzen yeniden kurulduktan sonra sivil yönetime geçileceğini açıklar. Ulusal Kongre'nin çalışmalarını durdurur ve yasama yetkilerini dokuz kişiden oluşan bir askeri komisyona devreder (yine dilimizdeki meali Milli Güvenlik Konseyi). Mahkemelerin, siyasi partilerin ve sendikaların çalışmaları durdurulur; bütün önemli görevlere subaylar atanır. Videla, bundan sonra ekonominin canlanması amacıyla Peronizm'in düzenlemelerine son vererek serbest pazar ekonomisini güçlendiren önlemler alır. Videla, gazeteci ve öğretim görevlisi gibi aydınlara yönelik tutuklamaları sürdürür. 1981'de görevden çekilerek yerini General Roberto Viola'ya bırakır.
1983'te sivil yönetime geçilmesinin ardından Videla ve Massera cinayet suçundan yargılanarak 1985'te ömür boyu hapis cezasına mahkum edildilerse de, 1990'da Carlos Menem tarafından çıkarılan afla serbest bırakılırlar. 1998'de, Videla iktidarı sırasında gözaltında kaybolanlar nedeniyle yeniden suçlu bulunur ve 28 gün hapiste kaldıktan sonra sağlık gerekçeleriyle cezası ev hapsine çevrilir. Az da olsa adalet bir şekilde tecelli etmiş  Arjantin'de...